Rasy psów – SETER IRLANDZKI

Seter irlandzki, to uosobienie elegancji, zwinności i inteligencji. Wszystkie te cechy zamknięte są pod płaszczem lśniącej, soczystokasztanowej szaty, która w połączeniu z ciemnoorzechowym spojrzeniem nadaje przedstawicielom tej rasy bardzo szlachetny wyraz. Można zatem powiedzieć, że mamy tu do czynienia  z prawdziwym psim arystokratą.  

Seter irlandzki, jak sama nazwa wskazuje, pojawił się i rozwinął w Irlandii. Do powstania rasy przyczyniły się seter irlandzki czerwono-biały oraz pies o nieznanej rasie i jednolitym czerwonym umaszczeniu. Wzmianka o rasie po raz pierwszy pojawiła się w 1803 r. w czasopiśmie „Weteran Sportsmen”, natomiast w roku 1882 powstał Klub Setera Irlandzkiego i wówczas rozpoczęła się szersza promocja rasy.  Przez kilka lat pozostawała pod ścisłym nadzorem hodowlanym, aż finalnie w 1886r. ustalono wzorzec setera irlandzkiego. Z biegiem lat sprawdzano jego użytkowość pod wieloma aspektami, przede wszystkim pod kątem sprawności węchu, szybkości przeszukiwania pola czy motywacji do pracy, co znalazło szczególne zastosowanie u boku myśliwych. W 1998r. klub opublikował Styl Pracy Rasy, który w połączeniu ze wzorcem rasy, do dziś stanowi fundament utrzymania rasy w zdrowiu, nie zapominając przy tym o ich pierwotnym przeznaczeniu, a także względach wizualnych, czyli pięknej sylwetce i płynnym ruchu.

Seter irlandzki wyróżnia się proporcjonalną i harmonijną budową ciała. Jego sylwetka jest wydłużona i doskonale umięśniona – w typie lekkoatlety. Według wzorca psy osiągają wysokość w kłębie 58-67cm, suki 55-62, masa ciała to odpowiednio u psów 27-32kg, a u suk 24-29kg. Głowa jest długa, z wyraźnym stopem, a kufa równa długością z czaszką. Uszy osadzone są nisko po bokach głowy i wdzięcznie wiszą, powiewając subtelnie na wietrze oraz przy każdym ruchu głowy. Spojrzenie setera irlandzkiego jest bardzo łagodne, oczy przybierają barwę ciemnobrązową. Najbardziej charakterystyczna dla przedstawiciela tej rasy jest jego szata – różnej długości, prosta i lśniąca. Umaszczenie może się wahać od mahoniowego po kasztanowe. Prawdziwy psi arystokrata.

Charakter psów rasy seter irlandzki

To radosne i żywiołowe psy. Dość późno dojrzewają, w związku z czym długo można się po nich spodziewać szczenięcej beztroskości i swawolności. W związku z historią przeznaczenia rasy (seter irlandzki towarzyszył myśliwym przy polowaniu) do dziś dnia bardzo ceni obecność człowieka w swoim życiu. Rozłąka z opiekunem może być dla niego trudnym doświadczeniem, jeśli wcześniej pies nie zostanie do tego odpowiednio przygotowany.  Setery irlandzkie, to psy wrażliwe i bardzo bystre. Bardzo chętnie się uczą, ale wymagają przy tym bardzo delikatnego, ale konsekwentnego traktowania ze strony opiekuna. W związku z drzemiącymi w nich ogromnymi pokładami energii, wymagają sporego zaangażowania ze strony człowieka, by zapewnić ich potrzeby ruchowe. Jeśli będą one spełnione, większość przedstawicieli tej rasy z powodzeniem odnajdzie się także w domowym zaciszu w roli spokojnego kompana rodziny. Warto tu jednak wspomnieć, że kwestia tego, jak bardzo pies będzie chciał uczestniczyć w życiu rodzinnym, jest bardzo osobnicza. Tak jak każdy żywy organizm, także pies seter lubi, gdy szanuje się wyznaczany przez niego dystans. Długa, miękka, wręcz jedwabista sierść seterów irlandzkich, może być bardzo kusząca i przyjemna w dotyku, zwłaszcza jeśli mamy w domu małe dzieci, które uwielbiają przytulać się do różnych pluszaków. Warto mieć na względzie, że psy nie zawsze muszą być w nastroju do głaskania, a przytulanie może być przez nie odbierane jako ograniczanie przestrzeni osobistej, czego większość psów nie lubi. Nie każdy osobnik będzie się godził na czułości ze strony małego czy dużego człowieka i należy tę przestrzeń uszanować. Ma to ogromy wpływ na budowanie relacji opiekuna z psem i wzmacnia jego poczucie bezpieczeństwa, co w przypadku seterów ma ogromne znaczenie.

Seter irlandzki – długość życia

Przeciętnie, seter irlandzki żyje około 12-14 lat. Dobrą informacją dla przyszłych opiekunów jest fakt, że rasa nie szczyci się opinią szczególnie chorowitych psów, ale tak jak u innych ras psów tak i u seterów irlandzkich mogą wystąpić różnego rodzaju schorzenia. Warto prześledzić historię zdrowia rodziców psa, nie zapominając o sprawdzeniu wyników badań pod kątem chorób dziedzicznych. Wśród najczęściej występujących w rasie chorób znajdują się: skłonność do skrętu żołądka, dysplazja stawów biodrowych, choroby takie jak entropium (podwinięcie powieki) oraz achalazja przełyku (zaburzone połykanie), a także postępujący zanik siatkówki (Progressive Retinal Atrophy: rcd1-PRA, rcd4-PRA) oraz defekt adhezji leukocytów (Canine Leukocyte Adhesion Deficiency – CLAD). Zadaniem przyszłego opiekuna jest wybranie psa z hodowli, która na pierwszym miejscu stawia zdrowie zwierząt, ich sprawność oraz odpowiednią socjalizację szczeniąt.

Dla kogo pies rasy seter irlandzki będzie odpowiedni?

Seter irlandzki, to żywiołowy, inteligentny przedstawiciel legawców, które swoją nazwę zawdzięczają charakterystycznemu sposobowi wystawiania zwierzyny. Setery zamierają w bezruchu w pozycji warującej lub przysiadzie. Dawniej mówiono o nich „sitting dogs”, a ich rola w myślistwie polegała na wystawianiu ptactwa. Dlatego zgodnie z popędami i pierwotnym przeznaczeniem hodowlanym, setery potrzebują dostatecznej dawki aktywności na otwartej przestrzeni. Są to psy o doskonałym węchu, a praca nosem to ich ulubione zajęcie. Należy pamiętać, że przedstawicielom tej rasy należy zapewniać spacery, które przede wszystkim umożliwią im pracę węchową, ale także będą pełne urozmaiceń i nie ograniczą się wyłącznie do wyrzutów piłką w parku. Jest to rodzaj zabawy, która bazuje na pogoni i może stanowić dla psa rodzaj polowania. Pogoń, to najbardziej stresujący element sekwencji łowieckiej. Dawniej pies polując nie wiedział czy dogoni zwierzynę i prezentując tzw. łańcuch łowiecki starał się skrócić pogoń do jak najkrótszej czynności, by ograniczyć stratę energii lub zminimalizować ryzyko zranienia lub niepowodzenia w polowaniu. O ile kilkukrotne wyrzucenie piłki psu nie stanowi problemu, o tyle wielokrotne jej wyrzucanie może powodować, że pies będzie kumulował w sobie masę bardzo intensywnych emocji. Może się to wiązać z ogromnym pobudzeniem, pomimo pozornego zmęczenia po wielokrotnym bieganiu za piłką. Dlatego należy uważać, by nie przesadzać z intensywnością zabaw, które opierają się na pogoni, a każdą taką interakcję zakończyć sesją węszenia np. poprzez rozrzucenie w trawie smakołyków. 

Opiekun setera irlandzkiego musi mieć głowę pełną pomysłów na zmęczenie psiej głowy, co wbrew pozorom może być nawet ważniejsze niż wybieganie psa. Zapewnienie psich potrzeb spowoduje, że zwierzęta te będą się cieszyły zdrowiem i na długo zachowają swoje wesołe usposobienie. Bez odpowiedniej dawki aktywności czy stymulacji umysłowej będą sfrustrowane i nieszczęśliwe. Nawet największy ogród będzie dla setera przedłużeniem domu, dlatego przy wyborze tej rasy opiekun zdecydowanie powinien być miłośnikiem natury, a długie spacery – w lesie czy po łąkach powinny być jego codziennością.

Szkolenie i wychowanie rasy psów seter irlandzki

Seter irlandzki, to pies podatny na szkolenie, który pomimo swojej niezależności i dość energicznego temperamentu czerpie ogromną radość ze współpracy z człowiekiem. Doskonale odnajduje się w szkoleniu metodami pozytywnymi. Trening setera warto zaczynać jak najwcześniej, już w wieku szczenięcym. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że nawet jeśli w domu pies jest oazą spokoju, sytuacja może się mieć zgoła inaczej w chwili, gdy wyruszymy z naszym seterem na otwarty teren, a do jego nozdrzy dotrą różnorodne bodźce zapachowe. Wówczas, może się w nim obudzić machina oparta na instynktach łowcy, który pochłonięty zapachami może nagle ogłuchnąć na nasze wołania czy ruszyć w pogoń po zwietrzeniu zwierzyny, zupełnie zapominając o swoich arystokratycznych manierach. Warto zatem odpowiednio wcześnie zaplanować szkolenie setera.  Biorąc pod uwagę silną potrzebę używania zmysłu powonienia oraz wysokie potrzeby swobodnego biegania bez ograniczeń, w przypadku seterów konieczna jest konsekwentna praca nad przywołaniem. Dawniej psy te były wykorzystywane podczas polowania na ptactwo, a samodzielność w podejmowaniu decyzji była bardzo ceniona. Dziś, kiedy psy te często pełnią rolę wyłącznie towarzysza rodziny, warto pamiętać o ich pierwotnych popędach i odpowiednio wcześnie zacząć pracę nad wracaniem na zawołanie.  Setery irlandzkie odnajdą się także w różnych dyscyplinach sportowych, często też uwielbiają wodę. W temacie węszenia można zaproponować im np. tropienie użytkowe. Z pewnością wiele nas przy tym nauczą, a wspólna aktywność może być doskonałym sposobem na pogłębienie relacji z opiekunem.

Wady i zalety psów seter irlandzki

Seter irlandzki, to majestatyczny pies, w którym wiele osób zakochuje się od pierwszego wejrzenia. Nie można odmówić urody temu naszemu czerwonemu arystokracie i jest to niepodważalny fakt. Jednak, jak to w życiu bywa, nic nie przychodzi tak łatwo, jak byśmy tego oczekiwali. Pielęgnacja setera irlandzkiego może być czasochłonna, zwłaszcza jeśli na którymś etapie zostanie zaniedbana. Niezbędna jest kontrola po-spacerowa, by usunąć wszelkich pasażerów na gapę (liście, gałązki), a wyczesywanie długiej sierści powinno być stałym punktem dnia. Bez tego ani rusz – dosłownie i w przenośni. Warto od pierwszych dni przyzwyczajać psa do zabiegów pielęgnacyjnych, by w przyszłości uniknąć niepotrzebnego stresu zarówno sobie jak i psu. Na szczególną uwagę zasługują oczy i przede wszystkim wiszące uszy setera irlandzkiego, a raczej to, co kryje ich wnętrze. Przy zaniedbaniu i rozwijającej się infekcji mogą być źródłem ogromnego bólu. Warto kontrolować ich stan na bieżąco, by uniknąć problemów zdrowotnych. Świetnie się w tym wypadku sprawdzi trening kooperacyjny, który ułatwi nam bezstresowe zabiegi pielęgnacyjne oparte na szanowaniu wyborów psa.

Długie, aktywne spacery i odważne kroczenie w świat u boku swojego opiekuna, to tylko ułamek tego, co może nam zaproponować seter irlandzki. To przede wszystkim wesoły kompan człowieka, który swoją niefrasobliwością i radosnym usposobieniem wypełnia każdy dzień. Od momentu, w którym przybiega cały zaśliniony prosząc o smaczek, po szaleńczą pogoń śladem dzikich braci. Zawsze tam gdzie Ty.

Autorka tekstu: trenerka Psiedszkola Ola Wiatrak