Rasy psów – JACK RUSSELL TERRIER
Wesołe i żywe Jack Russel Terierry ze swoimi uroczymi łatkami, bystrym spojrzeniem oraz zadziornie oklapniętymi uszkami dla wielu są ucieleśnieniem idealnego psa rodzinnego. Trzeba jednak pamiętać, że te niewielkie psy posiadają temperament prawdziwych terierów.
Jack Russel Terrier (JRT) to dość młoda rasa, a jej historia jest doskonale znana. Ten typ terierów został wyhodowany przez angielskiego pastora i zarazem zapalonego myśliwego Johna „Jacka” Russela, który w 1819 roku nabył suczkę rasy Fox Terier. Trump, bo tak miała na imię, wykazywała zdaniem opiekuna cechy idealnego psa myśliwskiego. To właśnie od niej na drodze krzyżowań z innymi małych rozmiarów psami myśliwskimi pochodzą współczesne Jack Russel Terriery oraz Parson Terriery. Obydwie, dziś oddzielne rasy, początkowo prowadzone były jako jedna, nazywana „working terier”. Były to niewielkie, ale zwinne i wytrzymałe psy hodowane przede wszystkim pod kątem polowań na lisy, choć często wykorzystywano je także do zwalczania gryzoni w gospodarstwach. Dzięki swoim zdolnościom pracujące teriery w XIX wieku zyskały dużą popularność w Australii, która zmagała się z rosnącą populacją lisów (przywiezionych skąd inąd z Europy właśnie w celu organizowania polowań) i to na tym kontynencie uformował się wzorzec współczesnych JRT.
Na wystawie w Wielkiej Brytanii psy pojawiły się pierwszy raz w roku 1983. W tym czasie rasie nadano nazwę Parson Jack Russell Terrier, a wśród jej przedstawicieli prezentowano zarówno wysokonożne, jak i krótkonożne psy. Te drugie za oddzielną rasę o nazwie Jack Russel Terier zostały najpierw uznane przez Australijski Związek Kynologiczny (1991r.), a dopiero po kilku latach przez Międzynarodową Federację Kynoligiczną (2000r.). Współcześnie, częściowo za sprawą udziału w filmach, serialach czy reklamach, Jacki coraz częściej wybierane są na rodzinne psy towarzyszące, choć niektóre pomagają też policji i innym służbom przy wykrywaniu zakazanych substancji.
Według wzorca rasy Jack Russel Terriery to zwinne psy o wadze ok. 5-6 kg i wysokości w kłębie mieszczącej się w przedziale 25-35 cm. Występują w trzech rodzajach szaty: Jack Russell Terrier krótkowłosy, szorstkowłosy i o tzw. sierści drutowatej (pośredniej między krótką i szorstką). W umaszczeniu powinna dominować biel ze znaczeniami w różnych odcieniach brązu, aż po czerń. Bardzo często charakterystyczne łaty zdobią głowę psów, nadając im tak lubiany, nieco filuterny wygląd.
Jack Russell Terrier – długość życia
Jack Russell Terriery są uznawane za jedną ze zdrowszych ras, wolną od większości wad rozwojowych. Należy mieć nadzieję, że rosnąca popularność uroczych terierów temu nie zaszkodzi. Choroby, z którymi mogą zmagać się JRT to m.in. zwichnięcie rzepki kolanowej, alergie skórne, choroby oczu. Jack russel terier biały może być dodatkowo obciążony dziedziczną głuchotą, dlatego pieskom o prawie całkiem białym umaszczeniu powinno wykonywać się specjalistyczne badanie słuchu. Niestety zdarza się, że ze względu na nieodpowiednią dawkę ruchu oraz źle dobraną dietę, Jack Russel Terriery borykają się z otyłością, która może prowadzić do niebezpiecznych chorób. Dość często też miewają problemy z odkładaniem się kamienia nazębnego, stąd prócz regularnych przeglądów jamy ustnej u weterynarza, warto pamiętać o zapewnieniu psiakom odpowiedniej ilości zdrowych gryzaków, wspomagających oczyszczanie zębów.
Usposobienie psów rasy Jack Russell Terrier
Jack Russel Terrier charakter ma zdecydowanie nietuzinkowy. Przez swoich opiekunów psy tej rasy bywają pieszczotliwie nazywane wiercipiętami, małymi wulkanami energii, wesołymi zadziorami czy zawadiakami. W tych określeniach kryje się sporo prawdy. Należy pamiętać, że w związku z pierwotnym przeznaczeniem hodowlanym, JRT są psami niesamowicie energicznymi i wytrzymałymi. Dla zachowania zdrowia fizycznego oraz psychicznego potrzebują codziennie sporej dawki ruchu. Dodajmy jednak, że chodzi tu o ruch w towarzystwie opiekuna, pełen urozmaiceń i ciekawych wyzwań. Jack Russelle uwielbiają towarzystwo i aktywność, a nie znoszą – nudy. Są ciekawe świata, odważne, sprytne. Szybko się uczą, także współpracy z człowiekiem, ale zachowują przy tym dużą dawkę niezależności. Często przypisywany tym psiakom upór, lepiej rozumieć jako wypadkową inteligencji i pewności siebie, która sprawia, że do podjęcia danego działania Jack Russell Terrier potrzebuje czuć szczerą motywację. Stworzenie z młodym JRT takiej relacji, w której ową motywację psiak będzie czerpał przede wszystkim od swojego człowieka, to najważniejsze z zadań szkoleniowych opiekuna.
Jak wychowywać i szkolić Jack Russell Terriera?
Charakter energicznych i inteligentnych JRT przekłada się na ich duży potencjał szkoleniowy. Zręczność fizyczna pozwala tym małym terierom opanować rozmaite sztuczki czy z powodzeniem uczestniczyć w zawodach psich sportów (agility, obedience, flyball, dogdance itd.). Zaangażowanie się w którąś z dyscyplin sportowych to dobry pomysł na ukierunkowanie temperamentu Jack Russell Terriera, pod warunkiem, że treningi będą prowadzone pod okiem profesjonalistów. Wobec ambicji, prawie niekończącej się energii oraz silnych instynktów myśliwskich Jack Russellów łatwo bowiem w treningach popełnić błąd. JRT potrafią na przykład uzależnić się od aportowania piłki lub „wymuszać” otrzymanie nagrody obsesyjnym obskakiwaniem opiekuna. Ćwiczenia z nimi trzeba przeplatać urozmaiconymi formami zabawy (zwłaszcza obniżającymi poziom psich emocji) i chwilami wyciszenia. Trafnym pomysłem dla obdarzonych dobrym węchem JRT będą też wszelkie aktywności węchowe, a nawet regularne treningi nosework.
Szkolenie Jack Russell Terriera najlepiej zacząć już w wieku szczenięcym, np. od grupowych zajęć dla najmłodszych psiaków. Wspólne, rozsądnie planowane i przyjemne dla psa treningi to jeden z elementów budowania pozytywnej więzi z opiekunem. Dodatkowo ćwiczone na zajęciach solidne wypracowanie hasła przywołania czy skupienia na człowieku to umiejętności, które w codziennym życiu z ruchliwym i niezależnym JRT mogą okazać się na wagę złota. Zdobyte podczas podstawowego szkolenia zdolności warto rozwijać dalej. Jack Russelle dobrze odnajdują się w treningu z klikerem, opierającym się na pozwoleniu psu samodzielnie kombinować w poszukiwaniu pożądanego przez nas zachowania. Takie sesje to bardzo skuteczny sposób na zużycie akumulatorków czworonoga.
Wady i zalety psów rasy Jack Russell Terrier
Jack Russell Terriery nie są psami szczególnie wymagającymi pod względem pielęgnacji, jak i środowiska życia. To nie przestrzeń, a ciekawe zajęcia stanowią priorytet, jeśli chodzi o realizację potrzeb tych aktywnych terierków. Mogą one mieszkać i w domu i w miejskim bloku. Małe gabaryty będą też zaletą np. podczas organizowania wspólnej podróży z psem. To, co dla nieprzygotowanych opiekunów może okazać się mocno kłopotliwe, to właściwe ukierunkowanie myśliwskich popędów i okiełznanie buzującej w Jack Russellach energii.
Zachowania takie jak uciążliwe szczekanie, uporczywe kopanie czy ganianie rozmaitych obiektów (a także zwierząt i ludzi) pojawiają się przede wszystkim w wyniku braku innej drogi zaspokojenia podstawowych potrzeb. Czujne i szybkie w reakcjach JRT bez odpowiedniego wsparcia opiekuna mogą przejawiać skłonności do reaktywności. Choć cenione za stałą gotowość do zabawy, w zbyt pełnym bodźców otoczeniu miewają problemy z wyciszeniem. Z tego też względu lepiej odnajdą się w relacjach ze starszymi dziećmi, które same lepiej panują nad emocjami, niż rozbrykanymi maluchami. Prawidłowo socjalizowane w pierwszych miesiącach życia JRT zazwyczaj dobrze radzą sobie w kontaktach z innymi psami, jednak zaakceptowanie w domu kota, królika czy domowego gryzonia może przerastać ich możliwości i będzie wymagało od opiekunów dużo pracy oraz uwagi przy zapewnieniu bezpieczeństwa każdemu z podopiecznych.
Dla kogo pies rasy Jack Russell Terrier będzie najlepszy?
Jack Russell Teriery to przede wszystkim psy dla osób aktywnych, których nie będzie męczyć konieczność zapewnieniu podopiecznemu dużej dawki ruchu i coraz to nowych intelektualnych wyzwań. JRT będzie wyśmienitym towarzyszem amatorów psich sportów albo też kompanem entuzjastów joggingu czy jazdy rowerem. Choć bez wątpienia doświadczenie szkoleniowe to duży atut opiekuna Jack Russell Terriera, najważniejsze, by decydując się na zakup psa tej rasy być gotowym i otwartym na wspólną naukę, uczestnictwo w zajęciach dla psów i zdobywanie nowych umiejętności. Jeżeli poszukujesz spokojnego kanapowca, lepiej poszukaj innej rasy psów. Jeśli z kolei zależy ci na tym, by JRT stał się najlepszym kumplem twoich dzieci, pamiętaj by nauczyć je odpowiedniego zachowania przy psie, respektowania jego potrzeb i ograniczeń.
Autorka tekstu: trenerka Psiedszkola Irena Nowotczyńska
