Ile żyją psy?

Przebywając w świecie psich spraw często słyszymy pytania – A ile żyją psy? Jak się liczy psie lata? Jaki jest przelicznik psich lat? Tym wpisem postaramy się na nie odpowiedzieć. Właściwie to pójdziemy krok dalej, trochę je zmienimy i postaramy się nadać im więcej ważnej – z punktu behawioralnego, treści.

Ludzie uwielbiają uczłowieczać i nadawać ludzkie cechy psom. A najlepiej wszystko jeszcze sobie ułatwić i przeliczyć na „nasze”. Ta ludzka przypadłość, każąca nam porównywać wszystkich do nas, pozwoliła ułożyć banalny, i równocześnie często nieprawdziwy, wzór „lata psie a ludzkie” – jeden rok z życia psa, to jak siedem lat w życiu człowieka. Fajna zabawa, ale niewiele wynika z niej w kontekście poszerzania wiedzy o naszym psie, czy prób zrozumienia psiego przyjaciela. 

Inny, bardziej skomplikowany, choć również dalece niedoskonały wzór zaproponował specjalista kylologiczny dr hab. Kazimierz Ściesiński. Jego propozycja na przelicznik psich lat wygląda następująco:

• Pies w wieku 10 miesięcy, ma w przeliczeniu na wiek człowieka 14 lat, i dalej
• 12 miesięcy to 15 lat
• 18 miesięcy to 20 lat
• 20 miesięcy to 21 lat
• 22 miesięcy to 22 lata
• 2 lata to 24 lata
• 3 lata to 28 lat
• 4 lata to 33 lata
• 5 lat to 36 lat
• 9 lat to 52 lata
• 10 lat to 56 lat
• 11 lat to 60 lat
• 12 lat to 64 lata
• 13 lat to 68 lat
• 14 lat to 72 lata
• 15 lat to 76 lat
• 16 lat to 80 lat    
• 17 lat to 84 lata
• 18 lat to 88 lat
• 19 lat to 92 lata
• 20 lat to 96 lat
• 21 lat to 100 lat.

Zatem jak liczyć wiek psa?

Okazuje się, że wcale nie jest to takie łatwe. W sensownej odpowiedzi na powyższe pytania pojawia się wiele „ale”. Owszem, da się oszacować średnią życia psów domowych. Statystycznie psy umierają najczęściej w przedziale wiekowym 10-13 lat. Tutaj zaczynamy nasze „ale”. Ale to wszystko zależy od różnych czynników. To ile żyją psy jest determinowane przede wszystkim przez stan ich zdrowia – oczywiście zdrowy żyje dłużej niż chory. A zdrowie to warunki w jakich pies przebywa, jakość diety, ruch, stopień narażenia na stres, możliwość leczenia, uwarunkowania genetyczne i jeszcze wiele innych składowych. W skrócie, im lepsze warunki życia zapewnicie swojemu psu, tym większa szansa, że będzie żył dłużej. W kwestii długości życia psów niezwykle ważną daną jest ich wielkość. I tu, oczywiście uwzględniając wyjątki potwierdzające regułę, mamy prosty schemat – psy ras dużych żyją krócej, psy małe – dłużej.

Czy wspomniany schemat zawsze znajduje potwierdzenie w rzeczywistości? Nie, a niech świadczy o tym poniższe zestawienie średniej długość życia psów najbardziej popularnych w Polsce ras  (ranking Związku Kynologicznego w Polsce z 2019 roku):

• Border collie – 13 lat
• Jack russell terier – 13,6 roku
• Golden retriever – 11 lat
• Sznaucer miniaturowy – 14 lat
• Chihuahua – 15 lat
• Buldog angielski – 6,7 roku
• Gończy polski – 13 lat
• Cavalier – 10,7 roku
• Owczarek niemiecki – 10,3 roku
• Berneński pies pasterski – 7 lat
• Buldog francuski – 11 lat
• Labrador – 12,3 roku
• Yorkshire terier – 12,8 roku

Tendencja, jak widzimy ma wiele wyjątków. Na dodatek ciekawostka, najdłużej żyjący pies, którego wiek udało się udokumentować, to Bluey, który umarł mając 29 lat i pięć miesięcy, a wcale nie był chucherkiem. Należał bowiem do psów rasy Australian Cattle Dog, które ważą około 20 kilogramów, czyli zaliczyć je można do psów większych niż średnie.

Ok, zatem wiemy ile mogą żyć psy i jakie są przewidywania, co do długości życia poszczególnych ras. Nam wydaje się, że bardziej niż to, jak się liczy psie lata, ciekawe jest określenie psiego wieku przez fazy rozwojowe, które mają kluczowe znacznie dla zachowania, osobowości i emocjonalności.

Faza socjalizacji, która trwa od urodzenia do około 4-6 miesiąca życia. Jeśli chcemy przekładać ją i porównywać do fazy życia człowieka, to jest to dzieciństwo. Najpierw szczenięta uczą się komunikacji z matką i rodzeństwem. To bardzo ważny etap, a jego zakłócenie poprzez zbyt szybkie rozdzielenie szczeniąt może w przyszłości skutkować poważnymi promami w kontaktach z innymi psami w przyszłości.  Kolejnym niezwykle istotnym jest socjalizacja młodego psa z człowiekiem. Najlepiej, jeśli szczeniak trafi do nowego domu w wieku około 6-7 tygodni. Oswajanie się, poznawanie, ustalanie zasad, nauka i wychowanie – to bardzo ważne zadania, które stoją przed nami i naszym psem w tym okresie. Faza socjalizacji kończy się około 4-6 miesiąca życia. Do tego czasu psy, niezależnie od rasy, wielkości i innych zmiennych rozwijają się podobnie. 

Różnice pojawiają się później, czyli w fazie, którą można porównać do bycia ludzkim nastolatkiem. To faza buntu, niezależność, ucieczek, chęci samodzielnego eksplorowania, niechętnego podążania za opiekunem, czy pogoń za suczkami w przypadku psów. To dorastanie i czas często trudny dla opiekunów, który może potrwać krótko, od 1,5 roku w przypadku ras zbliżonych do pierwotnych, jak pinczery czy husky. Znacznie później, bo często w wieku ponad trzech lat, dorosłość w sensie w pełni ukształtowanych emocji, osiągają ciężkie, duże psy w typie molossów.

Ostatnią faza życia, jest oczywiście starość, która wcale nie oznacza, że pies nie potrzebuje już stymulacji, zabawy, czy aktywnego spędzania czasu. Podobnie jak u ludzi, ta faza życia charakteryzuje się niższą formą fizyczną, mniejszą aktywnością, obniżeniem sprawności zmysłów, dlatego warto wspierać te formy rozrywki, które nie wymagają siły mięśni, czy szybkości. Dlatego zachęcamy, aby zapewniać psim seniorom rozrywki węchowe czy w zabawy w wyszukiwanie.   

Jeśli szukacie inspiracji i rozrywek dla waszych psów, niezależnie od ich wieku zapraszamy na kursy, zajęcia i webinary do Psiedszkola! Hau!

Autor: Paweł Lachowicz